Triển lãm ‘Love Your BTS’ là minh chứng về tính nghệ thuật trong các tác phẩm fan art Kpop

Liệu rằng ta có thể tìm thấy ở nơi đâu những bức fanart không chính thức mà lại được trưng bày trong một hành lang trang trọng kiểu truyền thống? Amino, một hệ quản lí truyền thông mobile, đã nghĩ đến câu hỏi đó.

Fan art là một khía cạnh trong một fandom, là lúc mà sở thích đã tạo cơ hội gặp gỡ cho các tài năng nghệ thuật. Những tác phẩm như thế thường được tìm thấy trong những sản phẩm thịnh hành như Poster fanmade, game Pokemon fusion và sự yêu thích của Foo Fighter đối với những fan art “kì cục”. Trong lúc đó, BTS - nhóm nhạc Kpop rất nổi tiếng cũng có một fandom với sự ủng hộ mạnh mẽ mang tên ARMY- những người đã cho Amino thấy tiềm năng nghệ thuật từ những tác phẩm fan art.

Giờ đây khi Kpop đã trở nên thật sự phổ biến –với những đánh giá về những cá nhân như BTS, IU và Day6 trên Spin, The New York Times và thậm chí là Hyperallergic – fan art của những nghệ sĩ Kpop có vẻ như cũng tiếp nối quỹ đạo đó sau khi được ưu ái có riêng cho mình hẳn một triển lãm.

Amino đã chủ trì một triển lãm fan art BTS vào hai ngày thứ 6, thứ 7 (13-14/10) ở nơi từng là phòng tranh Lisa Cooley ở thành phố New York. Hơn 174 tác phẩm đã được lấy từ các phương tiện truyền thông qua hashtag #Love_Your_BTS, dựa trên album mới nhất của nhóm, Love Yourself: Her.

Sự kiện này là một phần của dự định mang hàng triệu ARMY đến với hệ thống. Amino là một phiên bản mobile thân thiện hơn của Reddit mà cho phép người dùng tự tạo nên một cộng đồng – một nền tảng hoàn hảo cho sự tham gia của fandom. Thành lập vào năm 2011, ý tưởng khởi nghiệp xuất phát từ 2 người đồng sáng lập là Ben Anderson và Yin Wang, những người đã nhận được cảm hứng từ những cuộc họp mặt fandom thực tế như Comic Con với mục đích đem những người có cùng ý thích lại bên nhau. Trong phần mềm, người ta có thể thấy những cộng đồng lớn nhất hầu hết là xoay quanh Pokemon, xe máy và, đương nhiên là không thể thiếu BTS.

Cho đến Thứ 5 (19/10), app ARMY Amino đã có gần 640,000 thành viên, trong đó có xấp xỉ 3,000 cộng đồng -- bao gồm cả những mảng như meme, ghép cặp và kịch -- trải rộng trên cả 6 ngôn ngữ trong app.

Sự bùng nổ hoạt động của fandom đã để lại ấn tượng lớn đối với Amino. “Chúng tôi đã có một buổi gặp gỡ trước đó vào mùa hè khi in ra một lượng lớn các bức fan art để đóng khung. Tôi thật sự bị choáng ngợp bởi sự tuyệt vời của điều này,” Tyler Pennell- đại diện của Amino, đã tiết lộ với Billboard điều này qua điện thoại. “Chúng tôi nghĩ, ‘Cần một nơi thích hợp dành cho những thứ tuyệt vời này và chắc chắn rằng sẽ có một không gian phù hợp, với sự tôn trọng ngang với những tác phẩm nghệ thuật khác.’”

Vì lẽ đó, công ty đã bắt đầu dựng lên một triển lãm tranh chỉ dành cho fan art của ARMY mà thôi. Dự án được đứng đầu bởi Angie Cho – một nhà chiến lược marketing của Amino, người đã “sắp xếp” cho bó hoa smerlado mà Jin đã tweet (điều này liên quan mật thiết đến các “thuyết âm mưu” xoay quanh Love yourself: Her mà fan nghĩ ra) và đã tạo nên Booth Chúc Mừng Sinh Nhật, nơi mà fan có thể viết thư gửi đến Jimin ( sinh nhật của cậu vào ngày 13/10, ngày thứ nhất của buổi triển lãm)

Mặc dù việc tập trung vào fan art đúng là hiếm thấy, nhưng sự kiện này thật sự đã đưa triển lãm lên một điều gì đó còn hơn cả bình thường. “Love Your BTS” không thiên quá nhiều về sự đánh giá chủ quan về nghệ thuật khi bạn là fan cứng của nhóm. Một bữa tiệc nhảy đã nổ ra xung quanh một chiếc máy chiếu, Youtuber Kpop nổi tiếng Jessica Gullasch ( được biết đến với cái tên The Jess Lyfe) đã vlog với khách và các fan và điều này có thể sẽ làm ảnh hưởng đến không gian riêng tư của bạn đấy nhỉ.

Tuy nhiên, tập trung vẫn nằm trên những bức fan art được tạo ra qua rất nhiều các phương tiện truyền thông. Pennell đã nói rằng đội ngũ của Amino đã rất nỗ lực để đảm bảo sự phong phú nội dung trong các fan art của ARMY.

Triển lãm đã đánh dấu một vài fan art mà nổi tiếng trên các phương tiện truyền thộng đại chúng. “Tôi đã thấy rất nhiều những ý tưởng nghệ thuật từ các nội dung liên quan đến BTS -- như “giải phẫu” biên đạo, sáng tác truyện tranh dựa trên những trò đùa mà chỉ có ARMY mới hiểu, và thậm chí một minh họa kiểu Phục Hưng dựa trên concept ‘Blood Sweat and Tears’. Một nghệ sĩ (cũng là fan nha) tên là Alison Thng (a.k.a. @kkumrii trên Twitter), người cũng có tác phẩm được trưng bày trong triển lãm hôm ấy đã chia sẻ, “Chúng tôi đang cố gắng không ngừng nghỉ để đưa đến những cái nhìn mới lạ về tính cách cũng như cảm hứng tạo hình các photobook và video ca nhạc, sau đó thì ghép chúng vào fan art và đưa chúng vào các thế giới riêng biệt tượng trưng cho mỗi lần comeback.”

submitting my art for #LOVE_YOUR_BTS 🍑 join in for a chance to have your art displayed in NYC! tagging: @eternal_vk 💕 pic.twitter.com/GRjn3UT3sK
— ALLY 🍑 • crunchtime (@kkumrii) Ngày 16 tháng 09 năm 2017

Bản thân Thng cũng sở hữu một phong cách rất độc đáo thể hiện qua việc cô có hứng thú với những anime như Haikyuu!! (anime về bóng chuyền) và Boku no Hero Academia (anime về đề tài anh hùng), và điều này cũng được định hình qua những tác phẩm gửi đến triển lãm được chia sẻ trên Twitter. Bức vẽ đó là hình ảnh V và Jungkook được thể hiện theo phong cách anime manga – và nó cũng được nhuộm tông màu ấm áp để miêu tả ánh đỏ trong MV “Not Today”.

Thực tế thì thể loại phổ biến nhất của fan art vẫn là kiểu vẽ hiện thực, mà theo Gullasch – người đã chỉ ra lí do cho độ nổi tiếng của nó là vì “ thể hiện hình ảnh người nghệ sĩ như những gì họ thật sự là.” Catarina Abrantes ( @funsizedcat trên Twitter), một nghệ sĩ khác (cũng là fan) có tác phẩm trong triển lãm, đã nói rằng phong cách hiện thực thật sự nổi tiếng toàn cầu. “Nó không chỉ là fan art,” cô cho biết, “mọi người hầu như đều muốn nhìn thấy những bản vẽ gần với vật thể thật.” Sự mong muốn ấy chính là một phần lí do cho sự đặc biệt của một sự kiện IRL đói với fan, đặc biệt là các tác giả.

I’m submitting my art to be displayed at #LOVE_YOUR_BTS in NYC!!! I tag @appolesxart to share their art, too!!https://t.có/FdwS7EZxKW pic.twitter.com/4frnw4y0MG
— cat || HIATUS (@funsizedcat) Ngày 17 tháng 09 năm 2017

Phần lớn những tác phẩm của Abrantes đều thể hiện những đặc điểm gương mặt của các thành viên BTS dưới góc nhìn thực tế, trong khi thêm vào những khung nền thiên về phần tưởng tượng. Bức chân dung trắng đen của Jimin được lấy cảm hứng từ 2 hình vẽ được lồng vào nhau. “ Tôi đã chọn thể hiện khía cạnh bình tĩnh của Jimin vì cậu ấy thật sự có chút khép kín khi ở dưới sân khấu,” cô nói. “Nhưng khi ở trên sân khấu, anh ấy đã làm cho mọi người đều phải ngước nhìn, vậy nên nó mới có ánh đèn chiếu vào Jimin trong bức tranh.”

Bức vẽ kĩ thuật số của cô đã được đưa vào hiện thực khi Amino biến nó thành một bản in và đưa vào trong khung tranh kính. Dưới ánh đèn của phòng trưng bày, những vệt sáng phản chiếu trên mặt kính mới đã tăng thêm chiều sâu cho bức tranh, nhấn mạnh vào hiệu ứng ánh đèn trong bức tranh vẽ -- đây là một cách mà không gian thực tế đã thay đổi những fan art.

“Đối với những họa sĩ vẽ tranh bằng các phần mềm đồ họa, khi mà được nhìn thấy tranh của mình được in ra thì nó đúng là một cảm giác khác hẳn,” Abrantes nói. “Bình thường chúng tôi chỉ được nhìn nó trên màn hình vi tính nên cái cảm giác được nhìn thấy nó trong lòng bàn tay ấy, nó thật tuyệt vời… Không biết diễn tả sao, nhưng màn hình vi tính có chút – nó có cảm giác như chúng tôi tách biệt với tác phẩm của chính mình.”

Xiao Zeng (aka @fabxiao trên Twitter), người có sản phẩm fan art màu nước được trưng bày, nói rằng phương tiện đại chúng đem đến xu hướng hạn chế người dùng mạng xem những tác phẩm online. “Đôi lúc tôi cảm thấy hơi sợ khi lên Twitter vì có rất nhiều thứ xảy ra và tôi cảm thấy bị choáng ngợp,” cô chia sẻ. “Nên nhiều lúc khi người ta lướt Instagram, họ sẽ nhấn nút quay lại rất nhanh, chẳng bao giờ dừng lại, nán lại để thưởng thức một bức vẽ kĩ thuật số.

Thng nói rằng một triển lãm tranh thực tế có thể đánh tan đi ý niệm rằng fan art không phải nghệ thuật thực sự. “Vấn đề này vẫn luôn gây nên nhiều tranh cãi mỗi ngày,” cô nói. “Cộng đồng fan đang làm thay đổi điều đó với những sự kiện như ‘Love Your BTS’ và tôi thật sự rất biết ơn vì các bạn đã giúp góp sức cho nghệ thuật bất kể hình thức và cảm hứng.

Giới nghệ thuật có xu hướng bài trừ các tác phẩm của fan vì một vài nguyên do. Đầu tiên, theo định nghĩa thì fan art mang tính liên quan. Những người ngoài thường không nắm bắt được chiều sâu của nó vì họ không hiểu điều được thể hiện trong bức vẽ, ví dụ như bức tranh của Zeng vẽ MV “DNA” theo trường phái Ấn Tượng. Dưới góc nhìn phê bình, fan art không sâu về mặt ý nghĩa nội dung. Mục đích chính của nó vẫn là để thể hiện niềm yêu thích với một hứng thú - điều mà không được thừa nhận rộng rãi như là một giá trị nghệ thuật.

Submitting some works for #LOVE_YOUR_BTS 💖 pic.twitter.com/7IqzJs6pOm
— xiao BTSHOT100 (@fabxiao) Ngày 22 tháng 09 năm 2017

Abrantes nói rằng những người lướt qua thường đánh giá thấp hình mẫu của fan art và nó bị coi như một thứ nhất thời. “Những người dùng mạng có đôi lúc nghĩ rằng, “Ôi những người làm fan art là vì họ không có trí tưởng tượng, không thể nghĩ ra được những điều mới,” cô nói. “Fan art thật sự là một mảng rất lớn trên mạng, nhưng chúng tôi bị tách rời khỏi mọi người.” sự phân chia đó lại chỉ ra rằng fan art của BTS chính bản thân nó lại là một hiện tượng, và hứng thú về các bức vẽ thì dựa nhiều vào hứng thú về nhóm.

Mặt khác, vấn đề chính của sự khác biệt giữa fan art và các bức vẽ truyền thống là chúng ta không có ai thưởng thức fan art một cách nghiêm túc cả. Trong thử nghiệm của tờ New York Times từ 20 năm trước về việc ai là người quyết định đâu mới là nghệ thuật, một nhà phê bình tên Thomas McEvilley đã nói với tờ báo này rằng, “Điều này thật rõ ràng khi mà bây giờ điều gì cũng có thể trở thành nghệ thuật.Câu hỏi đặt ra là, nó đã được coi là nghệ thuật theo cái mà được gọi là ‘hệ thống nghệ thuật’ hay chưa? Ở cái thế kỉ của chúng ta đây thì đó là tất cả những gì cần để biến nó thành một tác phẩm nghệ thuật.”

Sự phân chia của mạng, theo một cách nào đó, đã làm giảm quyền lực quyết định của những nhà nghệ thuật trước đó. Triển lãm “Love Your BTS” đã đón chào hơn 2,500 fan trong vòng 2 ngày. Lượng ARMY trên toàn thế giới hoàn toàn có thể chứng minh sự hữu ích của mình trong việc đưa fan art của nhóm lên tầm chính thức. “Cộng đồng fan của BTS bây giờ có thể là lớn nhất đấy,” Zeng nói.

“Những nội dung của fan đưa mọi người lại gần nhau hơn, và những người tạo nên nó cũng được thể hiện cái nhìn của mình về những thần tượng của mình cũng như đưa những yếu tố nghệ thuật vào tác phẩm để thêm hiệu ứng và cảm xúc vào trong bức vẽ,” Thng cũng nói . “Để có tác phẩm được lựa chọn vào triển lãm thật sự rất khó, và nó khiến bạn nhận ra rằng fan art có thể có bước tiến lớn khi cả cộng đồng cùng chung tay để điều đó xảy ra.”

Tất cả những họa sĩ tham gia triển lãm mà trang Billboard đã phỏng vấn đều cho rằng những phòng tranh ngoài đời thế này đem lại cảm giác chính thức hóa cho fan art. “Tôi nghĩ rằng nó thật sự đã được đưa lên một tầm cao mới,” Zeng nói. “Bởi vì khi nghĩ đến các phòng tranh, mọi người thường nghĩ đến MoMA hay Met, và bạn biết đấy, những bảo tàng với những nghệ sĩ lớn mà chúng tôi đúng là không thể so sánh được. Nhưng những cuộc triển lãm đã thay đổi trong những năm gần đây, và tôi nghĩ rằng fan art hoàn toàn có thể chấp nhận được. có thể sẽ có một văn hóa, một cộng đồng mà đánh giá cao những tác phẩm fan art.”